PLANIRANJE KAO KOMPONENTA PROCESA REVIZIJE U JAVNOM SEKTORU

THE PLANNING AS A COMPONENT OF THE AUDIT IN PUBLIC SECTOR

SAŽETAK: U radu je akcenat stavljen na planiranje kao jednu od značajnijih komponenti u procesu revizije u javnom sektoru. Prije nego što pristupi izradi plana revizor sastavlja „pred-plan“ koji uključuje aktivnosti koje se baziraju na pripremnim radnjama revizora. Da bi planiranje bilo što efikasnije revizor vrši izbor alternativnih strategija, što je u radu posebno pojašnjeno. U vezi s tim, u radu su posebno objašnjene vrste strategije obavljanja revizije u javnom sektoru, kao i vrste planiranja.

Ključne riječi: planiranje, plan, strategija, kontrola, revizija

ABSTRACT: In this paper emphasis is placed on planning as one of the major components in the process of auditing in the public sector. Before drafting the plan the auditor shall prepare "before - plan" which includes activities that are based on the preparatory activities of auditors. To be more the efficient planning of the auditor selects the alternative strategy, which is  specifically explained in this the paper. In this regard, in this the paper specifically are  explained  types of strategies performance of the audit in the public sector, and the types of planning.

Keywords: planning, plan, strategy, control, audit

Autor: Vesna Bogičević, Planiranje kao komponenta procesa revizije u javnom sektoru, Poslovni konsultant br. 21, Finconsult, Tuzla, 2012.

MOGUĆNOST PRIMJENE FORENZIČKE REVIZIJE I REVIZIJE POSLOVANJA U ZDRAVSTVENOM SISTEMU U REPUBLICI SRPSKOJ

THE POSSIBILITY OF APPLICATION FORENSIC AUDIT AND AUDIT OF OPERATIONS IN HEALTH  CARE SYSTEM IN THE REPUBLIC OF SRPSKA

SAŽETAK: Ekonomska i privredna nestabilnost u Republici Srpskoj i Bosni i Hercegovini koje su obilježile početak 21. vijeka dovele su do „razora“ društvenog života što za posljedicu ima povećan stepen nezaposlenosti i siromaštva. Činjenično stanje daje nam jasnu sliku da demografski faktor u Republici Srpskoj u poređenju sa prethodnim godinama konstantno pada, kao i to da su privatni i javni sektor opterećeni stepenom korupcije koji Bosnu i Hercegovinu, a s njom i Republiku Srpsku stavlja na 91. mjesto (od moguće 183 zemlje) sa indeksom percepcije korupcije Transparency International od 3,2 (na skali od 0-10, gdje 0 predstavlja apsolutnu korupciju a 10 predstavlja oslobođenje od korupcije) koji ni u 2012-oj godini nije znatno promijenjen. To znači da Bosna i Hercegovina spada u red najugroženijih zemalja prema percipiranom nivou korupcije, posebno kada je riječ o obrazovnom i zdravstvenom sistemu. S obzirom da se u posljednje vrijeme zdravstveni sistem u Republici Srpskoj nalazi u „neravnotežnom stanju“, u radu će poseban akcenat biti stavljen na reformu zdravstvenog sistema, te definisanje njegove (ne)stabilnosti u pojedinim područjima gdje ćemo statističkom metodom prikazati rezultate istraživanja. U vezi s tim, preliminarni cilj ovog rada fokusiran je na:

1) definisanje uloge i značaja forenzičke revizije u zdravstvenom sistemu i

2) analizu mogućnosti primjene revizije poslovanja u zdravstvenom sistemu.

Ključne riječi: revizija poslovanja, kontrola, rizik, zdravstveni sistem, analiza

ABSTRACT: Economic and economic instability in the Republic of Srpska and Bosnia and Herzegovina, that marked the beginning of the 21st century, led to the „ruination“ of social life, which resulted in an increased level of unemployment and poverty. Facts give us a clear picture that demographic factor in the Republic of Srpska, in comparison with previous years, is constantly falling, as well that private and public sector are burdened by the degree of corruption which places Bosnia and Herzegovina, with the Republic of Srpska  to 91^nd place (out of 183 countries), with the corruption perception index of Transparency International of 3.2 (on a scale of 0-10, with 0 representing absolute corruption and 10 exemption from corruption), which even in 2012 is not significantly changed. This means that Bosnia and Herzegovina is one of the most vulnerable countries to the perceived level of corruption, especially when it refers to education and health care system. According to the facts that lately the health care system in the Republic of Srpska is in "nonequilibrium state", in this work the special emphasis will be on health care reform, and the definition of its (in)stability in certain areas where using statistical method we will present results of the research. Thereby, the preliminary goal of this work is focused on:

1) defining of the role and importance of forensic audit in the health care system and

2) analysis of the possible application of an audit of operations in the health care system.

Keyword: audit of operations, control, risk, health care system, analysis

Autor: Vesna Bogičević, Mogućnost primjene forenzičke revizije i revizije poslovanja u zdravstvenom sistemu u Republici Srpskoj, Poslovni konsultant br. 20, Finconsult, Tuzla, 2012.

УЛОГА И ЗНАЧАЈ РЕВИЗИЈЕ ПОСЛОВАЊА У ПРИВАТНОМ И ЈАВНОМ СЕКТОРУ

THE ROLE AND IMPORTANCE  THE AUDIT OF OPERATIONS  IN THE PRIVATE AND PUBLIC SECTOR

Резиме: Полазећи од тога да у теорији и пракси постоје три типа ревизије (ревизија финансијских извјештаја, ревизија пословања и ревизија усклађености с правилима и прописима), овај рад је фокусиран на дефинисање ревизије пословања, која у Републици Српској и Федерацији Босне и Херцеговине није довољно истражена и презентована јавности. С обзиром да ревизија пословања представља тип ревизије који се бави испитивањем организационе јединице ради вредновања успјешности њеног пословања, акценат је стављен на утврђивање економичности, ефикасности и ефективности (концепт „3Е“), на основу којих ревизор долази до сазнања како је посматрана организациона  јединица пословала у одређеном временском периоду. У вези с тим, ревизија пословања се може посматрати са аспекта приватног и јавног сектора, што представља фокус истраживања у овом раду. Такође, у раду су посебно објашњене карактеристике, те врсте и методе ревизије пословања. Примарни циљ овог рада представља оцјену и унапређење економичности, ефикасности и ефективности у приватном и јавном сектору, кроз приступ ревизије пословања.

Кључне ријечи: ревизија пословања, оперативна ревизија, ревизија успјеха, приватни сектор, јавни сектор.

Summary: Considering that in the theory and practice, there are three types of audits (audits of financial statements, audit of operations and audit review of compliance with the rules and regulations), this paper focuses on the definition of audit operations, that the Republic of Srpska and the Federation of Bosnia and Herzegovina not enough researched and presented to the public. Since the review of operations represents the type of audit that examines the organizational unit for evaluating the success of its operations, the focus is on determining the effectiveness, efficiency and effectiveness (the concept of "3E"), pursuant to which the auditor becomes aware that the observed organizational unit operated in a given time period. In this regard, the audit of operations can be observed in the private and public sector, which is the focus of research in this paper. Also, in this paper explains the characteristics of particular and the nature and methods audit of operations. The primary objective in this paper is the  evaluation and improvement of economy, efficiency and effectiveness in the private and public sectors, through access audit of operations.

Key words: audit of operations, operational auditing, performance auditing, the private sector, public sector.

Autor: Vesna Bogičević, Uloga i značaj revizije poslovanja u privatnom i javnom sektoru, Zbornik radova br. 6, Univerzitet Istočno Sarajevo, 2012.

ОПЕРАТИВНА РЕВИЗИЈА У ПРИВАТНОМ СЕКТОРУ У ФУНКЦИЈИ ОЦЈЕНЕ И УНАПРЕЂЕЊА УСПЈЕШНОСТИ ПОСЛОВАЊА

OPERATIONAL AUDITING IN PRIVATE SECTOR IN FUNCTION ASSESSMENT AND IMPROVEMENT OF PERFORMANCE

Резиме: Оперативна ревизија (eng. operational auditing) представља свеобухватну дјелатност са посебном примјеном у приватном сектору чији је циљ да анализира организациону структуру, системе интерне контроле, ток радног процеса, ширу оцјену бонитета, као и резултате рада менаџмента. Због улоге и значаја оперативне ревизије у приватном сектору, у раду је посебан акценат стављен на (пр)оцјену успјешности пословања појединих функционалних подручја, као и процјену оперативног ризика који представља основу за утврђивање успјешности пословања.

Кључне речи: оперативна ревизија, ризик, приватни сектор, анализа, контрола.

Abstract: The operational auditing is a comprehensive activity with particular application in the private sector which aims to analyze the organizational structure, the internal control systems, work process flow, the general assessment of solvency, and performance management. Because of the role and importance of operational auditing in the private sector, in this paper placed  special emphasis  on (eg) an assessment of business performance of ceratin functional areas, as well as operational risk assessment forms the basis for determining  the success of the business.

Keywords: operational auditing, risk, the private sector, analysis, control.

Autor: Vesna Bogičević, Operativna revizija u privatnom sektoru u funkciji ocjene i unapređenja uspješnosti poslovanja, Novi ekonomist br. 10, Fakultet poslovne ekonomije, Bijeljina, decembar 2011.

OPERATIVNA REVIZIJA U FUNKCIJI PROCJENE KVALITETA POSLOVANJA

THE OPERATIONAL AUDITING IN FUNCTION TO EVALUATE THE QUALITY OF BUSINESS

Sažetak: Operativna revizija bavi se cjelokupnim ostvarenjem ciljeva posmatrane organizacione jedinice, efektivnošću poslovnih postupaka i interne kontrole, rezultatima menadžera i drugim nefinansijskim aspektima poslovanja. Primjenu nalazi isključivo u privatnom sektoru i najčešće uključuje reviziju operativne jedinice (na primjer, proizvodnog pogona, skladišta i sl.) i kontrolu unutar organizacije kako bi se postigla ekonomičnost, efikasnost i efektivnost. Na taj način dolazi do izražaja uloga koju operativna revizija ima u procjeni kvaliteta poslovanja. U vezi s tim, u prvom dijelu rada objašnjena je veza između operativne revizije i interne kontorle, kao i razlike između operativne revizije i finansijske revizije. U drugom dijelu rada definisan je „koncept 3E“ u operativnoj reviziji čijom procjenom se dolazi do saznanja da li je unarijed postavljen cilj ostvaren na efikasan, efektivan ili ekonomičan način.

Ključne riječi: revizija, kontrola, ekonomičnost, efikasnost, efektivnost

Abstract: The operational auditing deals with the overall achievements of the objectives of the observed organizational units, the effectiveness of business procedures and internal controls, performance managers and other non-financial aspects of the business. The applied is solely  the private sector, and includes audit of operational units (eg, manufacturing plant, warehouse, etc..) and control within the organization to achieve economy, efficiency and effectiveness. In this way, prominent role which has an operational audit in assessing the quality of business. In this regard, the first part this paper explains the relationship between operational auditing and internal audits, as well as differences between the operational audit and financial audit. Im the second part of work "concept 3E" was defined in auditing whose evaluation occuring if advance set up goal realised on efficient, effective or economical way.

Keywords: audit, control, economy, efficiency, effectiveness

Autor: Vesna Bogičević, Operativna revizija u funkciji procjene kvaliteta poslovanja, Poslovni konsultant br. 16, Finconsult, Tuzla, 2012.

ULOGA I ZNAČAJ INTERNE, EKSTERNE I DRŽAVNE REVIZIJE U PRIVATNOM I JAVNOM SEKTORU

THE ROLE AND IMPORTANCE OF INTERNAL, EXTERNAL AND STATE AUDIT IN PRIVATE AND PUBLIC SECTOR

SAŽETAK: Uticaj ekonomske krize na privatni i javni sektor, kako u Republici Srpskoj, tako i u Bosni i Hercegovini, prouzrokovao je brojne probleme koji usporavaju realizaciju aktivnosti u privatnom i javnom sektoru. Takvo stanje dovodi do povećanja deficita u budžetu, kao i povećanja stope nezaposlenosti koji svakim danom postaju sve veći. Da bi se navedeni problemi „ublažili“, teži se ka uvođenju i unapređenju mjera za ozdravljenje privatnog i javnog sektora, gdje se u fokus stavlja povećanje sistema kontrole. U vezi s tim, cilj ovog rada je da ukaže na:

1) ulogu i značaj interne, eksterne i državne revizije u privatnom i javnom sektoru, kao i na

2) ulogu internih, eksternih i državnih revizora.

Ključne riječi: privatni sektor, javni sektor, revizija, analiza, kontrola.

ABSTRACT: The impact of economic crisis on the private and public sectors, both in the Republic of Srpska, and Bosnia and Herzegovina, has caused numerous problems that slow down the implementation of activities in the private and public sectors. This situation leads to an increase in the budget deficit and increasing unemployment rates, which are becoming every day more and more. To the above mentioned problems "mitigate" Seek for the introduction and promotion of measures for the recovery of private and public sectors, where the system will focus on increasing control. In this regard, the aim of this paper is to point out:

1) the role and importance of internal, external and government audits in the private and public sectors, as well as

2) the role of internal, external and state audit.

Keywords: private sector, public sector, auditing, analysis, control.

Autor: Vesna Bogičević, Uloga i značaj interne, eksterne i državne revizije u privatnom i javnom sektoru, Poslovni konsultant br. 15, Finconsult, Tuzla, decembar 2011.